Archeologia biblijna

Tutaj są dyskusje na temat wiary. Masz jakieś pytania dotyczące nauki Kościoła, na temat chrześcijaństwa, sekt, wiary, a także komentarz na temat jakiegoś tekstu z mojej stronki? Tutaj możesz wyrazić swoje opinie i zadać pytania.

Moderator: Marek MRB

Zbyszek Michał
Przyjaciel forum
Posty: 964
Rejestracja: 14-10-08, 10:17
Lokalizacja: qq

Archeologia biblijna

Post autor: Zbyszek Michał » 16-02-11, 22:56

Ciekawe co napiszesz, Piotrze :-)
Jezu ufam Tobie!

piotrz
Przyjaciel forum
Posty: 26
Rejestracja: 23-01-11, 15:52
Lokalizacja: Nowy Sącz
Kontakt:

Re: Archeologia biblijna

Post autor: piotrz » 16-02-11, 23:07

Zbyszek Michał pisze:Ciekawe co napiszesz, Piotrze :-)
Ups. ale ekspressss. Szybszy jesteś od kolei francuskich. Napiszę, ale jutro, bo się zmierzcha :).

piotrz
Przyjaciel forum
Posty: 26
Rejestracja: 23-01-11, 15:52
Lokalizacja: Nowy Sącz
Kontakt:

Re: Archeologia biblijna

Post autor: piotrz » 17-02-11, 08:16

Na rybkę proponuję gotowca, ale warto zobaczyć jak się to w ogóle zaczynało, bo to praktycznie o samych początkach zbierania biblijnych informacji przez archeologię:

http://www.chrystus.com.pl/lekcje/tem_a04.htm

Zbyszek Michał
Przyjaciel forum
Posty: 964
Rejestracja: 14-10-08, 10:17
Lokalizacja: qq

Re: Archeologia biblijna

Post autor: Zbyszek Michał » 17-02-11, 10:14

Ciekawy artykuł!
:-)
Jezu ufam Tobie!

koterba
Przyjaciel forum
Posty: 326
Rejestracja: 17-12-10, 21:15
Lokalizacja: Podlasie

Re: Archeologia biblijna

Post autor: koterba » 17-02-11, 10:50


piotrz
Przyjaciel forum
Posty: 26
Rejestracja: 23-01-11, 15:52
Lokalizacja: Nowy Sącz
Kontakt:

Re: Archeologia biblijna

Post autor: piotrz » 17-02-11, 19:25

Sporo informacji jest w tym filmie, które chciałem tutaj zapodać, ale... może lepsze będzie pisane.
Za:http://www.creationism.org/csshs/v15n4p26.htm

Cytuję:

"W numerze z marca/kwietnia 1990 roku Biblical Archaeology Review, magazynu z pewnością nie mającego inklinacji 'fundamentalnych', ukazał się artykuł pt.:"Did the [ocenzurowano] Conquer Jericho? - A New Look at the Archaeological Evidence" autorstwa dr Bryant G. …. W tym naukowym artykule Wood dochodzi twierdzi: "Gdy porównamy archeologiczne dowody z Jerocho z biblijną narracją opisującą zniszczenie Jerycha przez Izraelitów, odkrywamy znaczące zbieżności"(1990, p.53). Profesor podkreśla klika głównym punktów zgodności między archeologicznym dowodami, a zapisem z Księgi Jozuego. Oto one:


1) Biblia wskazuje na to, że Jerycho było bardzo dobrze ufortyfikowanym miastem. Było otoczone "murami", a dostęp do miasta był możliwy wyłącznie przez bramę (Joz 2:5,7,15; 6:5,20). BAR zauważa: "Zewnętrzny system obrony miasta składał się z muru wykładanego kamieniem (ok. 4.5m wysokości) od podstawy kopca, co dawało wysoki, gipsowany (mieszanina gipsu, piasku, wody, włosów, lub innego materiału) szaniec. Ponad tym szańcem na szczycie znajdowały się [resztki] ceglanej ściany [ok. 2.4m wysokości], co dobrze służyło ochronie miasta" (p. Wood, 1990, p.46).

2) Zgodnie z relacją S Testamentu inwazja miała miejsce 14 dnia miesiąca Abib (marzec/kwiecień) (Jo. 5:10), a zatem w okresie wiosennym czy zbiorów (3:15). Rahab suszyła na dachu swego mieszkania len (Joz. 2:6). Zarówno Garstang jak i Kenyon znaleźli duże ilości ziarna zachowanego w ruinach domów Jerycha. W tych niewielkich pod względem obszaru wykopaliskach, Kenyon znalazł 6 litrów (buszeli) ziarna w ciągu jednego sezonu wykopaliskowego. "To - jak komentuje Wood - jest unikalne w annałach palestyńskiej archeologii" (1990, p.56).

3) Biblijny zapis potwierdza, że miasto zostało szybko zdobyte zaledwie w ciągu siedmiu dni (Joz. 6:15). Ludzie z Jerycha byli całkowicie zamknięci w mieści i nikt nie mógł uciec (Joz. 6:1). Obfitość zasobów żywności, jak wskazano wyżej, potwierdza to. Gdyby mieszkańcy mogli uciec, zabraliby ze sobą żywność. Gdyby oblężenie przedłużało się, żywność zostałaby skonsumowana. Starotestamentowy zapis jest drobiazgowo precyzyjny.

4) Gdy Izraelici siódmego dnia wznieśli gromki okrzyk "Mury zapadły się na miejscu i weszli do miasta" (Joz. 6:20. Hbr. 11:30). Wykopaliska dokonane przez Kenyon pokazały, że u podstawy muru znajdował się stos czerwonych cegieł z gliny, które, jak mówi: "prawdopodobnie spadły z muru na szczyt skarpy" (Kenyon, 1981, p.110; cyt. przez Wood, 1990, p.54). Kenyon opisuje ten stos cegieł jako wynik runięcia ściany". Profesor Wood stwierdza, że ilość cegieł znaleziona na terenie pracy Kenyon sugeruje, że górny mur miał 1.8m szerokości i 3.65 m wysokości (1990, p.54).

5) Według informacji z Pisma, Jerycho miało być miastem "poświęconym" Bogu, zatem Hebrajczycy mieli zabrać srebro i złoto, naczynia mosiężne i żelazne przeznaczone do skarbca Jahwe. Niemniej, nie wolno im było zabierać żadnych osobistych rzeczy (6:17-19). Archeologiczne dowody potwierdzają to. Jak już wcześniej pokazano znaleziono znacząco duże ilości ziarna. Ziarno w czasach biblijnych było niezwykle cenne, mając zastosowanie monetarne w handlu (p. 1Król. 5:11). Jest zatem nie do pomyślenia, aby Izraelici zajęli Jerycho i pozostawili nietknięte ziarno. Można to wyjaśnić tylko Bożym nakazem. Biblia ma rację!

6) Pismo stwierdza, że w czasie niszczenia Jerycha, miasto zostało spalone (Joz. 6:24). Kiedy panna Kenyon kopała w głąb miasta, odkryła, że ściany i podłogi domów były "poczernione i poczerwieniałe id ognia. W większości pomieszczeń gruzy były mocno spalone (Kenyon, 1981, p.370; cyt. przez Wood, 1990, p.56).

7) Biblia mówi, że dom Rachab "przylegał do muru miejskiego i jakby w murze mieszkała" (2:15). Znaleziono pewną ilość mieszkań właśnie wewnątrz tego wykładanego muru, które mogły przylegać do muru [p. punkt 1) powyżej] swobodnie dając możliwość ucieczki z miasta (Wood, 1991, p.56). Dowody wskazują na to, że ten obszar był "ubogą dzielnicą" miasta, dokładnie tego rodzaju mieszkania można spodziewać się po nierządnicy.

Inne dowody również wskazują na zgodność biblijnej chronologii. Nie ma absolutnie żadnego powodu uważać, że Księga Jozuego błędnie opisuje zdobycie Jerycha".

Koniec cytatu.

Zbyszek Michał
Przyjaciel forum
Posty: 964
Rejestracja: 14-10-08, 10:17
Lokalizacja: qq

Re: Archeologia biblijna

Post autor: Zbyszek Michał » 17-02-11, 21:41

Mam zaszyty jakiś taki dziwny mechanizm: przy ocenie faktów, a zwłaszcza opracowań / opinii zapala mi się lampka jak coś mi nie pasuje. Tak jest z tym artykułem. Jest on za bardzo "po linii", zbyt jednoznaczny. Nie jest możliwe by naukowcy mogli odkrycia interpretować w tak jednoznaczny sposób. Nie rozumiem skąd pewność, że dokonane odkrycia dotyczą właśnie okresu opisanego w Biblii? Na podstawie czego to ustalono? Czy są do tego wątpliwości?
W książce pt. "Przewodnik po Biblii" wyd.w 2005 roku, na podstawie oryginału z 1993 roku (a więc już po odkryciach przez Ciebie opisanych), napisanej przez anglikanów, z imprimatur Metropolity Warszawskiego (uffff, jak tytuł książęcy :-) ) napisane jest:

"W Jerychu, gdzie można się było spodziewać obecności najwyraźniejszych świadectw atak izraelskiego, nie znaleziono niczego, co mogłoby potwierdzić istnienie tam miasta w poł. XIII w. p.Ch.. Silna erozja ruin (resztek cegieł mułowych) nie pozostawiła praktycznie śladów za starszych okresów życia miasta. Nie można więc wykluczyć istnienia ufortyfikowanego miasta pod koniec stulecia. Jego ruiny uległyby zniszczeniu w czasie długiego okresu wyludnienia, który trwał od czasów Jozuego do czasów Achaba (ok. 400 lat, zob. 1Krl 16,34). Mury miasta, uważane niegdyś za świadectwo ataku Jozuego, w rzeczywistości są znacznie starsze; wykopaliska odsłoniły miasto, które często ulegało zniszczeniu i było odbudowywane, zanim Izraelici weszli do Kanaanu"

To tak na początek (w sumie podobnych rzeczy brakowało mi w artykułach dot. ewolucji)
Jezu ufam Tobie!

piotrz
Przyjaciel forum
Posty: 26
Rejestracja: 23-01-11, 15:52
Lokalizacja: Nowy Sącz
Kontakt:

Re: Archeologia biblijna

Post autor: piotrz » 17-02-11, 22:32

To już musieliby dochodzić między sobą naukowcy. Ja przetłumaczyłem tylko artykuł z naukowego, podobno, czasopisma. 1993 rok wydania oryginału to raczej konie wieloletniej pracy w przygotowaniu takiego wielkiego materiału, więc mogły się minąć. Poza tym, jakoś właśnie dziwnie małe jest zainteresowanie sprawami archeologicznymi. Jest to przecież jakiś skrót z tego, co odkryto, nad czym myślano. Wiadomo, że wierzącym zawsze będzie łatwiej dopasować coś do biblijne wersji. Fakt, że materiału z tak odległych czasów raczej trudno się spodziewać w dużych ilościach, więc i interpretacji ile bądź można na nich tworzyć.

Mam jeszcze taką ciekawostkę, ale uciekł mi link do oryginału...postaram się go znaleźć:


"To właśnie tam Salmanasar II ustawił obelisk, upamiętniający jego wyprawy wojenne i podboje. Wystawiony obecnie w British Museum obelisk między królami zmuszonymi do płacenia haraczu wymienia "Jehu, syna Omri, króla Izraela" *)

Jeszcze raz mezopotamskie inskrypcje i teksty biblijne wspierają się wzajemnie!

Zdumieni wzrastającą częstotliwością przypadków potwierdzenia biblijnych narracji przez znaleziska archeologiczne, asyriolodzy, jak utarło się nazywać tych uczonych, zwrócili uwagę na dziesiąty rozdział Księgi Genesis. Tam, Nimrod – "dzielny myśliwy z łaski Jahwe" – został opisany jako założyciel wszystkich królestw Mezopotamii:

"A zaczątkiem jego królestwa był Babilon,
Erech, Akkad i Kalne, wszystkie w kraju Synear.
Z tego kraju wyłoniła się Asyria, gdzie
została zbudowana Niniwa,
miasto szerokich ulic; i Kalach, oraz Resen – wielkie miasto,
które leży między Niniwą a Kalach".

............
Uwaga jeszcze raz skupia się na Księdze Genesis. "A zaczątkiem jego królestwa był Babilon, Erech, Akkad..." Akad – czy mogła rzeczywiście istnieć taka królewska stolica, poprzedzająca Babilon i Niniwę?

Ruiny Mezopotamii dostarczyły rozstrzygających dowodów na to, że naprawdę istniało niegdyś królestwo o nazwie Akad, założone przez znacznie wcześniejszego władcę, który określał siebie mianem sharrukin ("prawy władca"). W swoich inskrypcjach obwieszczał, że jego imperium rozciąga się z łaski boga Enlila od Morza Dolnego (Zatoka Perska) do Morza Górnego (przypuszczalnie Morze Śródziemne). Chwalił się, że "z wybrzeża Akadu uczynił cumowisko dla statków" z wielu odległych krain.

Uczeni osłupieli: odkryli przypadkiem mezopotamskie imperium z trzeciego tysiąclecia prz. Chr.! Od asyryjskiego Sargona z Durszarrukin do Sargona z Akadu czas skoczył wstecz o jakieś 2000 lat. A jednak usypiska, które przekopywano, ujawniały literaturę i sztukę, naukę i politykę, handel i komunikację – dojrzałą fazę cywilizacji – powstałe dawno przed pojawieniem się Babilonii i Asyrii. Oczywiste się stało, że z niej wyrosły późniejsze cywilizacje Mezopotamii; Asyria i Babilonia były jedynie odgałęzieniami pnia akadyjskiego.

Tajemnica tej tak wczesnej mezopotamskiej cywilizacji okazała się jednak jeszcze większa, gdy znaleziono inskrypcje upamiętniające dokonania i genealogię Sargona akadyjskiego. Zawierały one jego pełny tytuł: "Król Akadu, Król Kisz", wyjaśniały też, że zanim wstąpił na tron, był doradcą "władców Kisz". Czy istniało wtedy – postawili sobie pytanie uczeni – jeszcze wcześniejsze królestwo, ów Kisz, który poprzedzał Akad?

Jeszcze raz biblijne wersety zyskały na znaczeniu.

"A Kusz zrodził Nimroda,
który był pierwszym mocarzem na ziemi [...].
A zaczątkiem jego królestwa był Babilon
Erech, Akkad [...]"

Wielu uczonych snuło przypuszczenia, że Sargon akadyjski był biblijnym Nimrodem. Jeśli w powyższych biblijnych wersetach odczyta się "Kisz" zamiast "Kusz", będzie wyglądać na to, że Kisz rzeczywiście poprzedzał Nimroda, jak twierdził Sargon. Badacze zaczęli wtedy bez zastrzeżeń akceptować resztę jego inskrypcji: "Pobił Uruk i poprzewracał jego mury [...], zwyciężył w bitwie z mieszkańcami Ur [...], podbijając całe terytorium Lagasz sięgnął morza".

Czy biblijny Erech to Uruk z inskrypcji Sargona? Kiedy odgrzebano miejsce, nazywane dzisiaj Warką, okazało się, że tak. Natomiast Ur, o którym wspominał Sargon, nie było niczym innym niż biblijnym Ur, miejscem, gdzie w Mezopotamii urodził się Abraham.

Potwierdzenie biblijnych zapisów nie było jedynym skutkiem odkryć archeologów; uzyskano także pewność, że królestwa, miasta i cywilizacje w Mezopotamii musiały istnieć wcześniej niż w trzecim tysiącleciu prz. Chr. Pozostało pytanie: Jak daleko wstecz trzeba szukać, by znaleźć pierwsze ucywilizowane królestwo?"

KOniec cytatu.

*)(Postać biblijna i historyczna 1Król. 13 -przyp. mój PZ).

Zbyszek Michał
Przyjaciel forum
Posty: 964
Rejestracja: 14-10-08, 10:17
Lokalizacja: qq

Re: Archeologia biblijna

Post autor: Zbyszek Michał » 17-02-11, 23:20

Zacząłem szukać czegoś o czasach Jehu i znalazłem we wzmiankowanej książce coś pięknego! Jest to wywód na temat chronologii władców z okresu dwóch królestw, wraz z problemami wynikającymi z posumowania czasu. Autor przedstawia hipotezy próbujące, wyjaśnić różnice oraz - to dla Ciebie najciekawsze chyba - odwołania do źródeł pozabiblijnych. Jest tego kilka stron i nie dam rady przepisać. Streszczenie - poza lakonicznym - było by mordem nad pięknym tekstem Polecam - kup tę książkę (imprimatur nie poparzy nawet pastora :mrgreen: *)

*oczywiście to żart. Nie czuj się urażony
Ostatnio zmieniony 17-02-11, 23:20 przez Zbyszek Michał, łącznie zmieniany 1 raz.
Jezu ufam Tobie!

piotrz
Przyjaciel forum
Posty: 26
Rejestracja: 23-01-11, 15:52
Lokalizacja: Nowy Sącz
Kontakt:

Re: Archeologia biblijna

Post autor: piotrz » 19-02-11, 08:09

W 1995 roku ukazała się książka poddająca w wątpliwość pewne chronologie i datowania starożytności. Coś tam autor poprzesuwał i nagle okazało się, że dziesiątki niezrozumiałych tekstów i niepasujących znalezisk, znalazło swoje miejsce do tego zgodne z biblijnym opisem. Prawdopodobnie będzie to z tego samego źródła:
http://www.lamblion.com/articles/articl ... ious18.php

Jest tam właśnie na temat datowań starożytnych czasów, po czym wprowadza dość rewolucjne przesunięcia. NIe wiem, jak się do tego odniósł naukowy świat, bo to jedyny ślad tego na jaki trafiłem.

Zacząłem to kiedyś tłumaczyć (tzn. ten artykuł), ale nie dojechałem daleko. Trochę dużo tego... :( Są tam wykresy, jak ktoś ma jakąś orientacje w historii starożytnej to może mu to coś powie. Ja tam jakoś nie przeżyłem tego bardzo, ale... dziwi mnie właśnie, że jakoś nie ma wielkiego zainteresowania taką literaturą. Tyle, że to jest małe zamknięte kółko: czytelników na to jest niewielu, więc i zainteresowanie wydawców, którzy chcą zarobić lub co najmniej nie stracić, żadne.:( . Szkoda,że nie ma niezależnych sponsorów na takie perełki.

piotrz
Przyjaciel forum
Posty: 26
Rejestracja: 23-01-11, 15:52
Lokalizacja: Nowy Sącz
Kontakt:

Re: Archeologia biblijna

Post autor: piotrz » 21-02-11, 22:43

Tutaj jest link do informacji o postaciach z Biblii, których istnienie zostało potwierdzone w pozabiblijnych źródłach. Nie wiem czy jest to gdzieś po polsku, ale sprawa jest dość czytelna, jak się zna te postaci, gorzej może z miejscami, gdzie znaleziono ich wymienionych.
do 800 roku przed Chrystusem:
http://biblicalarcheology.net/?p=177
i później:
799-600 przed Chrystusem
http://biblicalarcheology.net/?p=179
599przed Chrystusem - 100 AD.

http://biblicalarcheology.net/?p=180

Dobrze ponad 150 postaci, z których większość uważała nauka za postacie baśniowe, czy mitologiczne przez dłuuugie lata.

Jest na tej stronie ocean informacji nt biblijnej archeologii.

koterba
Przyjaciel forum
Posty: 326
Rejestracja: 17-12-10, 21:15
Lokalizacja: Podlasie

Re: Archeologia biblijna

Post autor: koterba » 21-02-11, 23:32

Piotrze a moze te ksiazki (wydane w malym nakladzie) zainteresuja cie.

http://www.wydawnictwo-apropos.pl/?id_d ... ategorii=4

Wybitnym badaczem w sprawie datowan jest dr Gerald Aardsma (badania c14)


http://www.biblicalchronologist.org/about/bio.php

Zbyszek Michał
Przyjaciel forum
Posty: 964
Rejestracja: 14-10-08, 10:17
Lokalizacja: qq

Re: Archeologia biblijna

Post autor: Zbyszek Michał » 22-02-11, 00:04

piotrz pisze:Jest na tej stronie ocean informacji nt biblijnej archeologii.
wygląda obiecująco. Są tam nawet kursy i ebooki :-P
i w to spróbuję się wgryźć :-)
Jezu ufam Tobie!

piotrz
Przyjaciel forum
Posty: 26
Rejestracja: 23-01-11, 15:52
Lokalizacja: Nowy Sącz
Kontakt:

Re: Archeologia biblijna

Post autor: piotrz » 22-02-11, 07:30

koterba pisze:Piotrze a moze te ksiazki (wydane w malym nakladzie) zainteresuja cie.

http://www.biblicalchronologist.org/
Ta strona wydaje się świetna, na pewno poczytam, dzięki:)

koterba
Przyjaciel forum
Posty: 326
Rejestracja: 17-12-10, 21:15
Lokalizacja: Podlasie

Re: Archeologia biblijna

Post autor: koterba » 22-02-11, 08:05

autor propaguje koncepcje "brakujacego tysiaclecia" i wirtualnej historii.

ODPOWIEDZ